Bitki Gelişimi Solucanlar ile Yükseliyor

Solucan, toprakta yaşayan en önemli omurgasızlar arasındadır. Aktiviteleri, bitki büyümesini etkileyerek hem biyotik hem de abiyotik toprak özelliklerini etkiler. Ancak, solucan varlığının mahsul verimi üzerindeki etkisine dair çalışmalar kantitatif olarak sentezlenmemiştir. Bitki gelişimi nasıl etkilenmektedir, tam olarak ispatlanmış değildir.

Solucanlar ile Bitki Gelişimi ve Büyümesi Artış Gösteriyor

Bu etkilerin büyüklüğü, ürün tortusunun varlığına, toprak solucan yoğunluğuna ve tür ve döllenme hızına bağlıdır. Toprak solucanlarının olumlu etkileri toprağa daha fazla kalıntı geri döndüğünde daha da artar, ancak toprak azotu kullanılabilirliği yüksek olduğunda yok olur. Bu, solucanların bitki büyümesini, ağırlıklı olarak kalıntı ve toprak organik maddesinde kilitli azot salınması yoluyla uyardığını göstermektedir. Bu nedenle, solucanların azotlu gübre kullanamayan veya kullanmayacak olan çiftçilerin verim farkını azaltmak yani arttırmak için büyük önem taşıdığı anlamına gelir.

Sürdürülebilir Tarım ve Solucanların Bitki Gelişimi Üzerine Etkileri

Küresel gıda üretim sistemimiz, hızla artan bir dünya nüfusunu beslemenin eşi benzeri görülmemiş zorluğuyla karşı karşıya kalırken aynı zamanda çevresel ayak izini de azaltmalıdır. Böyle bir “sürdürülebilir yoğunlaştırmanın”  elde edilip edilemeyeceği hâlâ net değildir. Özellikle, daha sürdürülebilir tarım biçimleri ile geleneksel tarım biçimleri arasındaki verim farkını neyin belirlediği ve bu açığı nasıl kapatacağı sorusu halen geniş çapta tartışılmaktadır.

Solucanlar, genellikle sürdürülebilir tarımsal ekosistemler için gerekli olduğu düşünülmektedir. En önemli toprak faunası bireyleri arasında yer almaktadırlar ve “ekosistem mühendisleri” olarak besin döngüsü, drenaj ve sera gazı emisyonlarının düzenlenmesi gibi toprağın sağladığı çeşitli ekosistem hizmetlerine aracıdırlar. Ancak, bunların en başta tarımla alakalı olabilecek mahsulün büyümesini teşvik etme yetenekleri olduğu söylenebilir. Bu yetenek, suni gübrelerden önceki bir çağda aslında ortaya çıkartılmıştı.

Toprak solucanlarının bitki büyümesi üzerindeki etkileri

Toprak solucanlarının bitki büyümesi üzerindeki olumlu etkileri defalarca tanımlanmış olmasına rağmen, nicel kanıtlar belirsiz kalmıştır ve uygulanabileceği mekanizmalar hiçbir zaman tatmin edici bir şekilde oluşturulmamıştır. Bununla birlikte, bu bilgi, solucanların sürdürülebilir ve geleneksel tarım arasındaki verim açığını doldurmaya yardımcı olup olmayacağını belirlemek için çok önemlidir. Böyle bir çaba daha önce, toprak solucanlarının etkilerinin incelendiği zorlu koşullar (iklim, toprak verimliliği, mahsul tipleri, toprak solucanı türleri ve çiftlik yönetimi) tarafından engellenmiştir.

Toprak solucanı mevcudiyetinin etkisinin altı anahtar bitki tepki değişkeni üzerine etkileri:

1. Mahsul verimi
2. Yerüstü biyokütle
3. Yeraltı biyokütle
4. Toplam biyokütle
5. Sürgün / kök oranı
6. Yerüstü biyokütlede azot (N) konsantrasyonu

Toprak solucanı varlığının, mahsul verimini %25, toprak üstü biyokütleyi %23, toprak altı biyokütleyi %20 ve toplam biyokütle’yi %21 arttırdığı tespit edilmiştir. Sürgün/kök oranı ve yeraltı biyokütlesindeki azot konsantrasyonunun solucanın varlığından da etkilenmediği tespit edilmiştir.

Solucanlar bitki üretimini nasıl teşvik eder?

Bitki büyümesini olumlu yönde etkileyebilecek 5 olası yol önerilmiştir.

1. Haşere ve hastalıkların biyolojik kontrolü
2. Mikrobiyal bitki ortak ilaçlarının uyarılması
3. Bitki büyümesini düzenleyici maddelerin üretimi
4. Toprak yapı değişiklikleri
5. Besin kullanılabilirliğinin arttırılması

Son iki mekanizma akademik çalışmalar sonrası öne çıkmıştır. Daha yeni yapılan çalışmalar, toprak solucanı kaynaklı bitki savunma mekanizmalarının ilave yollar olarak düzenlendiğini ortaya koymaktadır.

Kaynak: Earthworms increase plant production: a meta-analysis